تاثیر شدت نور و سن برگ روی بعضی از نشان گرهای فیزیولوژیکی یاس زرد (Forsythia intermedia)

چکیده

در این تحقیق، اثرات شدت نور و نیز سن برگ روی میزان برخی از نشان گرهای بیوشیمیایی مانند کلروفیل a، b، کاروتنوئید، فلاوونوئید، پرولین، پروتئین، قندهای محلول و نامحلول و برخی عناصر در برگ های یاس زرد (Forsythia intermedia) در ساعات مختلف روز ( ۸، ۱۲ و ۱۸ ) در ماه­های خرداد و مرداد مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در مرداد ماه برگ های سایه ای در مقایسه با برگ­های هم ردیف آفتابی میزان کلروفیل a،  bو کارتنوئید بیشتری داشتند درحالی که در خرداد ماه در اکثر نمونه­ها تفاوت معنی دار بین برگ­های سایه ای در مقایسه با برگ های هم ردیف آفتابی وجود نداشت. به جز خرداد ماه بالاترین میزان این رنگیزه ها در برگ های میانی و یا پایینی هر دو رژیم نوری دیده شد. میزان آنتوسیانین و فلاوونوئید در اغلب نمونه ها ، تفاوت معنی دار بین برگ های سایه ای با برگ­های آفتابی نشان نداد. در بیشتر نمونه ها ، برگ های آفتابی میزان پرولین، پروتئین و قند بیشتری نسبت به برگ های هم ردیف سایه ای داشتند و بیشترین میزان این ترکیبات در برگ های جوان ( بالایی) و یا بالغ ( میانی) هر ۲ رژیم نوری دیده شد. نتایج بررسی میزان عناصر نشان داد که به جز منیزیم که برای هر دو نوع برگ­های سایه ای و آفتابی تفاوت غیرمعنی­دار  نشان داد ، در اغلب نمونه­ها، برگ­های سایه ای میزان عناصر کلسیم، سدیم، پتاسیم و فسفر بیشتری از برگ های آفتابی داشتند. از نظر تأثیر سن برگ بر روی این عناصر، بالاترین میزان کلسیم و منیزیم در برگ­های پایینی ( مسن ) هر دو رژیم نوری دیده شد. در خرداد بالاترین میزان فسفر، در برگ­های بالایی هر دو رژیم نوری وجود داشت.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            

چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱

پیش گفتار    …………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲

فصل اول: مروری بر تحقیقات گذشته…………………………………………………………………………………………………. ۳

۱-۱- رده بندی یاس زرد ………………………………………………………………………………………………………………….. ۴

۱-۲- خاستگاه………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۴

۱-۳- ویژگی های گیاه شناختی و سیستماتیکی یاس زرد………………………………………………………………………. ۴

۱-۴- شرایط زیستگاه………………………………………………………………………………………………………………………… ۵

۱-۵- روش تکثیر………………………………………………………………………………………………………………………………. ۶

۱-۶- کاربردهای یاس زرد………………………………………………………………………………………………………………….. ۶

۱-۷- رده­بندی ارقام زراعی………………………………………………………………………………………………………………… ۶

۱-۸- نور………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۶

۱-۹- فتوسنتز در محیط های سایه و آفتاب………………………………………………………………………………………….. ۷

۱-۱۰- تفاوت های برگ های سایه­ای و آفتابی……………………………………………………………………………………… ۸

۱-۱۰-۱- تفاوت های ساختاری……………………………………………………………………………………………………. ۸

۱-۱۰-۲- تفاوت های بیوشیمیایی…………………………………………………………………………………………………. ۹

۱-۱۰-۲-۱- تفاوت در میزان رنگیزه ها…………………………………………………………………………………… ۹

۱-۱۰-۲-۲- تفاوت در میزان پرولین……………………………………………………………………………………….. ۱۱

۱-۱۰-۲-۳- تفاوت در میزان کربوهیدرات ها………………………………………………………………………….. ۱۲

۱-۱۰-۲-۴- تفاوت در میزان پروتئین……………………………………………………………………………………… ۱۲

۱-۱۱- ویژگی های برگ های جوان و مسن…………………………………………………………………………………………. ۱۳

۱-۱۱-۱- تفاوت ساختار کلروپلاست در برگ های جوان و مسن…………………………………………………….. ۱۶

۱-۱۲- عناصر……………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۷

فصل دوم: مواد و روش ها…………………………………………………………………………………………………………………. ۲۰

۲-۱- موقعیت جغرافیایی شهرستان مرند…………………………………………………………………………………………….. ۲۱

۲-۲- جمع­آوری نمونه های گیاهی……………………………………………………………………………………………………… ۲۱

۲-۳- سنجش کلروفیل و کاروتنوئید…………………………………………………………………………………………………….. ۲۲

۲-۴- سنجش آنتوسیانین……………………………………………………………………………………………………………………. ۲۲

۲-۵- سنجش فلاوونوئید……………………………………………………………………………………………………………………. ۲۳

۲-۶- سنجش پرولین…………………………………………………………………………………………………………………………. ۲۳

۲-۷- سنجش پروتئین………………………………………………………………………………………………………………………… ۲۴

۲-۸- سنجش قندهای محلول و نامحلول……………………………………………………………………………………………… ۲۶

۲-۹- سنجش عناصر………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۷

۲-۹-۱- سنجش کلسیم و منیزیم ……………………………………………………………………………………………………. ۲۸

۲-۹-۲- سنجش سدیم و پتاسیم……………………………………………………………………………………………………… ۲۸

۲-۹-۳- سنجش میزان فسفر…………………………………………………………………………………………………………… ۲۸

۲-۱۰- پردازش داده ها……………………………………………………………………………………………………………………… ۲۹

فصل سوم: نتایج………………………………………………………………………………………………………………………………… ۳۰

۳-۱- تغییرات میزان کلروفیل a………………………………………………………………………………………………………….. 31

3-2- تغییرات میزان کلروفیل b…………………………………………………………………………………………………………. 33

3-3- تغییرات میزان کاروتنوئید………………………………………………………………………………………………………….. ۳۴

۳-۴- تغییرات میزان آنتوسیانین ها……………………………………………………………………………………………………… ۳۵

۳-۵- تغییرات میزان فلاوونوئیدها………………………………………………………………………………………………………. ۳۷

۳-۵-۱- تغییرات میزان فلاوونوئیدها در طول موج  nm270  ………………………………………………………… ۳۷

۳-۵-۲- تغییرات میزان فلاوونوئیدها در طول موج  nm300………………………………………………………….. 38

3-5-3 تغییرات میزان فلاوونوئیدها در طول موج  nm330…………………………………………………………….. 39

3-6- تغییرات میزان پرولین……………………………………………………………………………………………………………….. ۴۱

۳-۷- تغییرات میزان پروتئین……………………………………………………………………………………………………………… ۴۳

۳-۸- تغییرات میزان قند محلول…………………………………………………………………………………………………………. ۴۴

۳-۹- تغییرات میزان قند نامحلول………………………………………………………………………………………………………. ۴۶

۳-۱۰- تغییرات میزان عناصر……………………………………………………………………………………………………………… ۴۸

۳-۱۰-۱- تغییرات میزان کلسیم……………………………………………………………………………………………………. ۴۸

۳-۱۰-۲- تغییرات میزان منیزیم……………………………………………………………………………………………………. ۵۰

۳-۱۰-۳- تغییرات میزان پتاسیم……………………………………………………………………………………………………. ۵۱

۳-۱۰-۴- تغییرات میزان سدیم…………………………………………………………………………………………………….. ۵۳

۳-۱۰-۵- تغییرات میزان فسفر……………………………………………………………………………………………………… ۵۴

فصل چهارم :بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………. ۸۱

۴-۱- تفسیر نتایج حاصل از میزان کلروفیل a و b………………………………………………………………………………… 82

4-2- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان کاروتنوئید……………………………………………………………………. ۸۳

۴-۳- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان آنتوسیانین……………………………………………………………………. ۸۴

۴-۴- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان فلاوونوئیدها………………………………………………………………… ۸۵

۴-۵- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان پرولین…………………………………………………………………………. ۸۵

۴-۶- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان پروتئین……………………………………………………………………….. ۸۶

۴-۷- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان قند محلول و قند نامحلول…………………………………………….. ۸۷

۴-۸- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان کلسیم و منیزیم…………………………………………………………….. ۸۸

۴-۹- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان سدیم و پتاسیم……………………………………………………………… ۸۹

۴-۱۰- تفسیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان فسفر…………………………………………………………………………. ۹۰

پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۹۱

منابع فارسی ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ۹۲

منابع انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………………… ۹۲

Abstract………………………………………………………………………………………………………………………………………… 96

فهرست جداول

عنوان                                                                                                      

جدول ۳-۱- مقادیر کلروفیلa  در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۵۷

جدول ۳-۲- مقادیر کلروفیلb  در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۵۷

جدول ۳-۳- مقادیر کاروتنوئید در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۵۸

جدول ۳-۴- مقادیر آنتوسیانین در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۵۸

جدول ۳-۵- مقادیر فلاوونوئید در طول موج nm270  در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………….. ۵۹

جدول ۳-۶- مقادیر فلاوونوئید در طول موج nm300  در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………….. ۵۹

جدول ۳-۷- مقادیر فلاوونوئید در طول موج nm330  در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………….. ۶۰

جدول ۳-۸- مقادیر پرولین در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۰

جدول ۳-۹- مقادیر پروتئین در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۱

جدول ۳-۱۰- مقادیر قند محلول در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۱

جدول ۳-۱۱- مقادیر قند نامحلول در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۲

جدول ۳-۱۲- مقادیر کلسیم در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۲

جدول ۳-۱۳- مقادیر منیزیم در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۳

جدول ۳-۱۴- مقادیر پتاسیم در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۳

جدول ۳-۱۵- مقادیر سدیم در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۴

جدول ۳-۱۶- مقادیر فسفر در برگ های بالایی، میانی و پایینی سایه ای و آفتابی نمونه برداری شده در ساعات مختلف روز در ماه های خرداد و مرداد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۴

فهرست نمودارها

عنوان

نمودار ۳-۱- غلظت کلروفیل a در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه         ۶۵

نمودار ۳-۲- غلظت کلروفیل a در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه          ۶۵

نمودار ۳-۳- غلظت کلروفیلb در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه          ۶۶

نمودار ۳-۴- غلظت کلروفیل b در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه          ۶۶

نمودار ۳-۵- غلظت کاروتنوئید در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه         ۶۷

نمودار ۳-۶- غلظت کاروتنوئید در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه          ۶۷

نمودار ۳-۷- غلظت آنتوسیانین در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه         ۶۸

نمودار ۳-۸- غلظت آنتوسیانین در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه          ۶۸

نمودار ۳-۹- غلظت فلاوونوئید در طول موج  nm270 در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۶۹

نمودار ۳-۱۰- غلظت فلاوونوئید در طول موج  nm270 در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۶۹

نمودار ۳-۱۱- غلظت فلاوونوئید در طول موج  nm300 در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۰

نمودار ۳-۱۲- غلظت فلاونوئید در طول موج  nm300 در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۰

نمودار ۳-۱۳- غلظت فلاوونوئید در طول موج   nm330 در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۱

نمودار ۳-۱۴- غلظت فلاوونوئید در طول موج  nm330 در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۱

نمودار ۳-۱۵- غلظت پرولین در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه            ۷۲

نمودار ۳-۱۶- غلظت پرولین در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه            ۷۲

نمودار ۳-۱۷- غلظت پروتیئن در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه          ۷۳

نمودار ۳-۱۸- غلظت پروتیئن در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه           ۷۳

نمودار ۳-۱۹- غلظت قند محلول در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه      ۷۴

نمودار ۳-۲۰- غلظت قند محلول در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه       ۷۴

نمودار ۳-۲۱- غلظت قند نامحلول در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه     ۷۵

نمودار ۳-۲۲- غلظت قند نامحلول در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه      ۷۵

نمودار ۳-۲۳- غلظت کلسیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه            ۷۶

نمودار ۳-۲۴- غلظت کلسیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه ۷۶

نمودار ۳-۲۵- غلظت منیزیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه            ۷۷

نمودار ۳-۲۶- غلظت منیزیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه ۷۷

نمودار ۳-۲۷- غلظت پتاسیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه            ۷۸

نمودار ۳-۲۸- غلظت پتاسیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه ۷۸

نمودار ۳-۲۹- غلظت سدیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه ۷۹

نمودار ۳-۳۰- غلظت سدیم در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه  ۷۹

نمودار ۳-۳۱- غلظت فسفر در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در خرداد ماه ۸۰

نمودار ۳-۳۲- غلظت فسفر در برگ های سایه ای و آفتابی در موقعیت های مختلف برداشت شده در ساعات مختلف روز در مرداد ماه  ۸۰

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                   

شکل ۲-۱- منحنی استاندارد پرولین……………………………………………………………………………………………………. ۲۴

شکل ۲-۲- منحنی استاندارد پروتئین………………………………………………………………………………………………….. ۲۵

شکل ۲-۳- منحنی استاندارد قند………………………………………………………………………………………………………… ۲۷

 شکل ۲-۴- منحنی استاندارد فسفر……………………………………………………………………………………………………….. ۲۹

منابع فارسی

۱)   زایگر، ا.، ل.، ۲۰۰۲، فیزیولوژی گیاهی، ویرایش سوم، ترجمه گروه مترجمین، انتشارات خانه زیست شناسی ، صفحات ۱۹۳، ۲۱۰، ۲۱۴٫

۲)   سید مرندی، ه.، ۱۳۸۷، نگاهی به تاریخ مرند، انتشارات احساس، صفحه ۴۳٫

۳)   لمبرز، ه.، ف.، پونز، ت.، ۱۳۸۴، اکوفیزیولوژی گیاهی، ترجمه کوچکی، ع. و همکاران، جلد ۱، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، صفحات ۶۳، ۶۴ ،۷۷٫

۴)   مظفریان، و.، ۱۳۸۳، درختان و درختچه های ایران، صفحه ۴۵۳٫

۵)   مؤمن رومیانی، ع.، ۱۳۸۰، معرفی یک صد گونه درخت و درخچه زینتی مناسب برای طراحی فضای سبز، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، صفحه ۳۸٫

۶)   می نارد، جی. ه.، اورکات، د. ام.، ۱۳۷۲، فیزیولوژی گیاهان در شرایط دشوار، ترجمه حکمت شعار، ح.، انتشارات نیکنام، صفحات ۱۰۹ و ۱۳

دانلود فایل