پايان نامه برآورد فرسايش و رسوب حوضه آبخيز ليوار

۱-۱- مقدمه:

برآورد میزان فرسایش و رسوب در حوزه های آبخیز بدون آمار رسوب یکی از مسائل اساسی حوزه ها بوده و استفاده از روشهای تجربی را لازم می نماید.

بطور کلی فرسایش خاک فرآیندی است که طی آن خاک از بستر اصلی خود جدا شده و به کمک یک عامل انتقال دهنده به مکانی دیگر حمل می شود. امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری جدی برای رفاه و حیات انسانها به شمار می رود. فرسایش خاک نه تنها سبب فقیر شدن خاک و متروک شدن مزارع شده و خسارات جبران ناپذیری را بر جای می گذارد بلکه با رسوب مواد در آبراهه ها، مخازن و سدها و کاهش ظرفیت آبگیری آنها، زیانهای بی شماری را باعث می شود. آمار و ارقام، شواهد و گزارشات نشان می دهند که در کشور ما، میزان تخریب خاک و هدر رفت آب، مستقیماً در رابطه با دخالتهای ناسنجیده انسان در طبیعت است. این پدیده که ناشی از فعالیتهای بسیار گسترده و غیر عقلایی خیرخواهانه، اما بدون دوراندیشی در جهت افزایش سطح زمینهای کشاورزی (به قیمت جنگلها و مراتع)، احداث جاده های خاکی روستایی، بهره برداری غیر فنی از معادن سطحی و نیز افزایش بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی همچون مراتع و جنگلها می باشد، چون در قالب برنامه های علمی دراز مدت نبوده و بدون توجه به اثرات زیست محیطی آنها انجام گردیده، در طی زمان نتایج مخرب خود را بیش از پیش نشان می دهد. از طرف دیگر با افزایش جمعیت نیاز به تولید مواد غذایی بیشتر می گردد که مستقیماً به دو عامل آب و خاک وابسته است. بدین جهت حفاظت از آب، خاک و مبارزه با فرسایش لازم و ضروری است. عملیات حفاظت از آب و خاک از قرن ها پیش در بین جوامع بشری به صورت ابتدائی معمول بوده و پیشرفت و گسترش عملیات حفاظت از آب و خاک در چند سال اخیر رشد چشمگیری داشته است. هر چند که هنوز هم در کنترل و کاهش فرسایش خاک، اقدامات بسیاری باید انجام گیرد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                صفحه

فصل اول:کلیات

۱-۱- مقدمه

۲-۲- بیان مسئله

۱-۳- ضرورت انجام تحقیق و اهداف مطالعه :

۱-۴- روش کار و محل اجرا :

۱-۵- روش گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات :

فصل دوّم: فرسایش خاک و عوامل موثر در فرسایش آن

۲-۱- تعریف فرسایش

۲-۲- انواع فرسایش

۲-۲-۱- فرسایش بادی

۲-۳- مراحل مختلف فرسایش:

۲-۶- عوامل مؤثر در فرسایش آبی

۲-۶-۱- نقش باران در فرسایش خاک

۲-۶-۲- درشتی قطران باران

۲-۶-۱-توزیع زمانی باران

۲-۷- نقش تگرگ در فرسایش خاک

۲-۸- نقش برف در فرسایش خاک:

۲-۹- نقش یخبندان در فرسایش خاک:

۲-۱۰-  نقش باد در فرسایش خاک:

۲-۱۱- ساختمان پراکنده:

۲-۱۲- ساختمان تجمعی:

۲-۱۳- نقش کلوئیدهای خاک در فرسایش خاک:

۲-۱۳-۱- ناهمواری ها:

۲-۱۳-۱- ۱- شیب

۲-۱۳-۱- ۲- جهت

۲-۱۳-۱- ۳-  اثر شیب و جنس زمین:

۲-۱۴- نقش پوشش گیاهی

فصل سوم:وانواع فرسایش آبی

۱-۱- انواع فرسایش آبی

۲-۱- فرسایش بارانی

۳-۳- فرسایش ورقه­ای:

۳-۴- فرسایش بین شیاری:

۳-۵- فرسایش شیاری:

۳-۶- فرسایش خندقی:

۳-۷- فرسایش سیلابی

۳-۸- فرسایش بدلند:

۳-۹- فرسایش کناره­ای

۳-۱۰- افزایش توده­ای

۳-۱۱- عوامل اصلی در بروز حرکت های توده­ای

۳-۱۲- انواع مختلف حرکت های توده­ای

۳-۱۲-۱- ریزش خاک

۳-۱۲-۲- ریزش خاک

 ۳-۱۲-۲- ۱- لغزش خاک:

۳-۱۲-۲- ۲-  سیلان خاک:

۴-۱- مبارزه مستقیم با فرسایش:

۴-۲- عملیات ساختمانی مبارزه با فرسایش

۴-۳-تراس بندی (سکوبندی):

۴-۴- اهداف سکوبندی:

۴-۴-۱- بانکت بندی

۴-۴-۲- اهداف بانکت بندی:

۱۴-۴-۳- طبقه بندی بانکت ها:

۴-۴-۴- بانکت های شیب دار:

۴-۴-۵- بانکت های منقطع:

-۵- کنتور و فارو:

۴-۶- پی تینگ (چاله و چوله کردن):

۴-۶-۱- نکات قابل قبول در انجام عملیات پی تینگ:

۴-۷- بندهای خشکه چین:

۴-۸- فواید ساختن بندهای خشکه چین:

۴-۸-۱- کم کردن سرعت سیلاب

۴-۸-۲- بندهای سنگی ملاتی:

۴-۹- اهداف بندهای سنگی ملاتی:

۴-۱۰- بندهای گابیونی:

۴-۱۱- اهداف بندهای گابیونی

۴-۱۲- بندهای چپری و چوبی

۴-۵- دیواره سازی و اصلاح حاشیه رودخانه:

۴-۶- مبارزه غیر مستقیم با فرسایش (عملیات بیولوژیکی):

۴-۷- نقش پوشش گیاهی در حفاظت خاک:

۴-۸- بذر کاری

۴-۹- کودپاشی

۴-۱۰- بوته کاری

۴-۱۱- اجرای سیستم های چرایی و قرق:

۴-۱۲- جنگل کاری:

فصل پنجم: مدل PSIAC و MPSIAC برآورد فرسایش و رسوب

۵-۱-        شرح عوامل نه گانه روش PSIAC و MPSIAC

5-2- فاکتور خاک

۵-۳- فاکتور آب و هوا

۵- ۵- فاکتور پستی و بلندی

۶-۶- عامل پوشش زمین

۵-۹-  فاکتور فرسایش آبراهه­ای (رودخانه­ای) و انتقال رسوب

فصل ششم: شرایط و موقعیت جغرافیایی

۶-۱- موقعیت و شرایط جغرافیایی

۶-۲- محاسبه عوامل نه گانه روش MPSIAC

6-2-1- عامل زمین شناسی سطحی

۶-۲-۱-۱- شناخت Surface Geology

6-3- برآورد تولید رسوب

۲-۶ فاکتور خاک (Soil) :

6-3- فاکتور آب و هوا (Climate) :

6-4- فاکتور توپوگرافی (Topography)

6-5-  فاکتور پوشش زمین (Ground Cover) :

6-6- فاکتور نحوه استفاده از اراضی (Land Use) :

6-7- وضعیت فرسایش سطحی حوضه:

۵-۹- فاکتور فرسایش رودخانه­ای:

۸-۱۴- تدقیق رابطه بین میزان رسوب دهی با فرسایش خاک (SDR) و عوامل موثر بر آن:

۶-۱۰-  برآورد رسوب دهی تیپ های فرسایش و طبقه بندی شدت رسوب دهی و فرسایش زیر حوضه ها:

۱۰-۱-۱- کلاس های رسوب دهی و فرسایش حوضه آبخیز لیوار:

فصل هفتم: نتیجه گیری و پیشنهادات

۷-۱- نتیجه گیری

۷-۲- پیشنهادات :

فهرست منابع مورد استفاده در پایان نامه :

فهرست جداول

جدول (۱-۲) سرعت سقوط دانه های تگرگ

تصویر (۱-۳)نمونه ای از فرسایش سطحی

۲-۳-نمونه ای از فرسایش شیاری

تصویر۳-۳- نمونه ای از فرسایش خندقی

تصویر (۲-۳) نمونه ای از فرسایش کناره ای

جدول (۱-۵) عوامل مؤثر در فرسایش خاک و تولید رسوب با نمرات مربوط به روش PSIAC

جدول (۲-۵) تعیین امتیاز عامل زمین شناسی در تولید رسوب

جدول (۳-۵) نحوه تعیین امتیاز عامل خاک در تولید رسوب

جدول (۴-۵) تعیین امتیاز آب و هوا در تولید رسوب به روش PSIAC

جدول (۵-۵) تعیین فاکتور رواناب در تولید رسوب

جدول (۶-۵) تعیین فاکتور پستی و بلندی در فرسایش خاک و تولید رسوب

جدول (۷-۵) تعیین امتیاز فاکتور پوشش زمین در روش پسیاک

جدول (۸-۵) تعیین امتیاز عامل کاربری اراضی در تولید رسوب

جدول (۹-۵) تعیین امتیاز وضعیت فعلی فرسایش در تولید رسوب

جدول (۱۰-۵) تعیین فاکتور فرسایش رودخانه­ای (آبراهه­ای) در تولید رسوب

جدول (۱۱-۵) تعیین میزان تولید رسوب سالانه و کلاس فرسایش خاک در روش PSIAC

جدول (۱۰-۵) تعیین فاکتور فرسایش رودخانه­ای (آبراهه­ای) در تولید رسوب

جدول شماره ۱: قابلیت فرسایش پذیری هر یک از سازندهای زمین شناسی حوضه

جدول شماره (۳): شاخص فرسایش پذیری و فاکتور زمین شناسی حوضه

جدول شماره ۴: مساحت و ضریب فرسایش پذیری هر یک از اجزاء واحدهای اراضی

جدول شماره ۵: مساحت اجزاء واحدهای اراضی حوضه لیوار به تفکیک زیر حوضه (برحسب هکتار)

جدول شماره ۶: میانگین وزنی ضریب فرسایش پذیری خاک (K) و تعیین امتیاز فاکتور خاک در هر

زیر حوضه

جدول شماره ۷: محاسبه امتیاز فاکتور رواناب

جدول شماره ۸: محاسبه امتیاز فاکتور توپوگرافی

جدول شماره ۹: محاسبه امتیاز فاکتور پوشش سطح زمین

جدول شماره ۱۰: محاسبه امتیاز فاکتور نحوه استفاده از اراضی حوضه

جدول شماره ۱۰: تعیین امتیاز فاکتور سطحی خاک (S.S.F)

جدول شماره ۱۱: محاسبه امتیاز فاکتورهای سطحی خاک به روش B.L.M

جدول شماره ۱۳: محاسبه امتیاز فاکتور فرسایش رودخانه­ای

جدول شماره ۱۴: امتیاز عوامل ۹ گانه مدل MPSIAC در حوضه لیوار

جدول شماره ۱۵: نتایج محاسبات رسوب ویژه و کل در زیر حوضه ها در روش MPSIAC

جدول شماره ۱۶: نتایج SDR ، فرسایش ویژه و کل در زیر حوضه ها در روش MPSIAC

جدول شماره ۱۷: تعیین میزان تولید رسوب سالیانه و کلاس فرسایش خاک در روش MPSIAC

جدول شماره ۱۸: تعیین کلاس های رسوب دهی و شدت فرسایش حوضه

فهرست منابع مورد استفاده در پایان نامه :

( کتاب ، نام خانوادگی ، نام ، سال نشر ، عنوان کتاب ، مترجم ، محل انتشار ، جلد )

( مقاله : نام خانوادگی ، نام ، عنوان مقاله ، عنوان نشریه ، سال ، دوره ، شماره صفحه )

۱- رفاهی ، حسنقلی ۱۳۸۲ ، فرسایش آبی و کنترل ، دانشگاه تهران .

۲- ضیائی ، حجت اله ۱۳۸۶ ، اصول مهندسی آبخیزداری .

۳- مدنی ، حسن شفعی ۱۳۸۵ ، زمین شناسی عمومی .

۴- فورمن ، هادیسون ، ترجمه حسین قادری

۵- مرکز تحقیقات و اداره مطالعات منابع طبیعی و آبخیزداری استان آذربایجانشرقی .

دانلود فایل